ارزیابی تحمل ارقام منتخب گندم نان به بیماری‌ زنگ زرد

نویسندگان

  • احمد جعفرنژاد استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، نیشابور، ایران.
  • ایرج لک‌زاده پژوهشگر، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
  • زهره بیات کارشناس، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
  • سیدطه دادرضائی استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
  • سیدنصراله طباطبایی پژوهشگر، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
  • فرزاد افشاری استاد، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
چکیده مقاله:

تحمل به بیماری از این واقعیت نشأت می‌گیرد که در شرایط بیماری شدید کاهش عملکرد در برخی ارقام زراعی کمتر از سایر ارقام در همان شدت بیماری است و از نظر تولید محصول عملکرد مناسبی دارند. به‌منظور ارزیابی میزان تحمل ارقام گندم نسبت به زنگ زرد در این پژوهش 20 رقم انتخابی گندم در طی دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 در ایستگاه تحقیقاتی نیشابور بررسی شدند. اثر زنگ زرد بر عملکرد محصول گندم در شرایط بیماری شدید (تنش) در مقایسه با شرایط حفاظت شده از بیماری (عدم تنش) بررسی گردید. بر اساس نتایج حاصله هر چند میانگین درصد کاهش عملکرد 20 رقم مورد بررسی نسبت به زنگ زرد 2/18 درصد برآورد شد ولی دامنه‌ی خسارت وارد شده به ارقام مورد بررسی در این پژوهش در اثر زنگ زرد از 5/3 تا 57 درصد متغیر بود. بر اساس نتایج دو ساله شاخص‌های تنش، از میان ارقام حساس به زنگ زرد سه رقم اینیا، نیشابور و کویر به ترتیب با 13، 14 و 16 درصد کاهش عملکرد، و از گروه ارقام نیمه حساس رقم تجن با 71/5 درصد کاهش عملکرد متحمل‌تر به این بیماری ارزیابی شدند. در این بررسی، رقم مقاوم سیروان با میانگین آلودگی 5MS بالاترین واکنش مقاومت را نسبت به زنگ زرد نشان داد اما میانگین کاهش عملکرد دانه این رقم در شرایط بیماری حدود 15 درصد و میانگین وزن هزاردانه آن نسبت به سیروان محافظت شده از بیماری نه درصد کاهش نشان داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی مقاومت به بیماری زنگ زرد در لاین‌های دابل هاپلویید گندم نان

در این تحقیق فاکتورهای بیماری‌زایی دو جدایه زنگ زرد جمع‌آوری شده از مناطق کرج و کرمانشاه با استفاده از ارقام افتراقی تعیین شدند و برای ژن‌های Yr2,2+,6,6+,7,7+,8,9,17,18,25,26,27,32,A,DN در هر دو جدایه بیماری‌زایی مشاهد شد. واکنش 150 لاین دابل هاپلویید گندم به همراه والدین و ارقام شاهد نسبت به بیماری زنگ زرد (Puccinia striiformis f.sp. tritici) در مراحل گیاهچه و گیاه کامل با استفاده از دو صفت ضر...

متن کامل

ارزیابی تحمل به بیماری‌ زنگ قهوه‌ای در ژنوتیپ‌های منتخب گندم نان

تحمل به بیماری، توانایی تولید محصول خوب توسط گیاه است حتی در شرایطی که به بیمارگر آلوده شده باشد. گیاهان متحمل در واقع به بیمارگر حساس هستند ولی توسط آن از بین نرفته و عموما آسیب اندکی می‌بینند. در این پژوهش برای ارزیابی و تعیین میزان تحمل تعدادی از ارقام منتخب گندم نسبت به بیماری زنگ‌ قهوه‌ای گندم 20 ژنوتیپ در طی دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 بررسی شدند. اثر زنگ قهوه‌ای در اهواز بر عملکرد محص...

متن کامل

ارزیابی مقاومت گیاه کامل تعدادی از ژنوتیپ‌های گندم نان به پاتوتیپ 6E158A+ عامل بیماری زنگ زرد گندم

در این تحقیق واکنش 55 ژنوتیپ گندم نان از چهار اقلیم گرم و خشک جنوب، اقلیم معتدل، اقلیم سرد و اقلیم گرم و مرطوب نسبت به نژاد غالب قارچ عامل بیماری زنگ زرد  (6E158A+)در شرایط مزرعه در استان کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی مزرعه­ای به منظور بررسی مقاومت مرحله گیاه کامل گندم با استفاده از واکنش ژنوتیپ­ها به بیماری در سه نوبت با فاصله هفت روز بین دو مرحله ظهور برگ پرچم تا اواسط پر شدن دانه ان...

متن کامل

توارث مقاومت به زنگ زرد در گندم نان

به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به زنگ زرد در گندم نان و برآورد اجزاء ژنتیکی مقاومت، نتاج F1، F2، BC1 و BC2 حاصل از تلاقی رقم مقاوم MV17 با رقم حساس بولانی همراه با والدین در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و توسط دو پاتوتیپ 134E134A+ و 166E134A+ عامل بیماری زنگ زرد در دو آزمایش جداگانه در شرایط گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای ارزیابی درجه مقاومت، دوره کمون (تعداد روز از ز...

متن کامل

ارزیابی مزرعه‌ای مقاومت نسبی و روابط بین اجزای مقاومت به بیماری زنگ زرد در ژرم‌پلاسم گندم نان

مقاومت 72 ژنوتیپ از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران در مزرعه نسبت به بیماری زنگ زرد در سال زراعی 85-1384 در ساری و کرج مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در هر دو ناحیه در قالب طرح آگمنت اجرا شد و صفات تیپ آلودگی، شدت بیماری، سطح زیر منحنی توسعه بیماری (AUDPC) و ضریب آلودگی در سه نوبت به فاصله هفت روز یادداشت‌برداری شد. براساس نتایج آزمون t ، دو کانون آلودگی از نظر شدت بیماری (در ارزیابی اول و س...

متن کامل

ارزیابی مقاومت گیاه کامل تعدادی از ژنوتیپ های گندم نان به پاتوتیپ ۶e۱۵۸a+ عامل بیماری زنگ زرد گندم

در این تحقیق واکنش 55 ژنوتیپ گندم نان از چهار اقلیم گرم و خشک جنوب، اقلیم معتدل، اقلیم سرد و اقلیم گرم و مرطوب نسبت به نژاد غالب قارچ عامل بیماری زنگ زرد  (6e158a+)در شرایط مزرعه در استان کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی مزرعه­ای به منظور بررسی مقاومت مرحله گیاه کامل گندم با استفاده از واکنش ژنوتیپ­ها به بیماری در سه نوبت با فاصله هفت روز بین دو مرحله ظهور برگ پرچم تا اواسط پر شدن دانه ان...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 34  شماره 2

صفحات  125- 142

تاریخ انتشار 2018-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023